آب زندگی

1)   تحدید ازدواج که در دو بعد کلی فرهنگ و اقتصاد قرار می گیرد:

1-1) موانع اقتصادی در ابعاد فرهنگی:

1-1-1) موانع جامعه ساخته:

اگر متوسط میزان سرمایه مکفی برای تشکیل یک خانواده را اکنون بر اساس یک منزل اجاره ای- رهنی در مکانهای متوسط رو به پایین ، مراسیم جشن ، جهازیه ، مقدمات و مواخرات آن در سال 1392 برابر  50 تا 70 میلیون تومان در نظر بگیریم به گونه ای که برای خانواده های کم فرزند امروزی مایه ی خجلت و شرمساری نباشد ، تقریبا به پول امروز و به سبک و سلیقه ی جامعه در ده سی شمسی و قبل از ظهور دهه ی پر پول نفتی ایران در دهه ی پنجاه با مبلغی مشابه نصف و بلکه یک سوم آن قابل انجام بود.

2-1-1) موانع دولت ساخته:

1-2-1-1) ترویج فرهنگ مصرف گرایی توسط دولت سازندگی در دهه ی 70 خورشیدی

2-2-1-1)مشاهده ی دوگانگی حرف و عمل نزد مردم از جانب مسئولین کشوری و مبلغان مذهبی  به خصوص بعد از دهه ی 70 خورشیدی

3-2-1-1)ترویج دروغ ، نیرنگ ، حرام خواری ، زیاده خواهی از سوی بزرگان کشور که مشابها در زندگی های خصوصی رسوخ پیدا کرده است. دقیقا و مشابه حرکات برخی از مسئولان رده بالای کشور را می توان در برخی رفتارهای شخصی مردم به خصوص در هشت سال گذشته مشاهده کرد

4-2-1-1)فرهنگی سازی غلط توسط سازمان صدا و سیما به عنوان یکی از تاثیر گذارترین منابع قابل اعتماد مردم

2-1) موانع اقتصادی در ابعاد مالی:

بررسی این موضوع به دلیل ملموس بودن آن در آمارهای جهانی ، ملی و عرفی نیاز به توضیح و تشریح مفصل نداشته و به نظر می آید ، ابعاد فاجعه آمیز آن به خصوص در رشد اقتصادی ، میزان بیکاری ، ضریب جینی ، تورم و ... به صور گوناگون نزد صاحب نظران و عوام قابل درک باشد

2)   روش تربیتی خانواده ها

به دلیل تغییر الگوی خانواده از پرجمعیت به بسیار کم جمعیت ، روش ترتبیتی خانواده از شیوه های درست یا غلط پدر یا مادرسالارانه و یا مشارکتی و مواظبتی به شیوه ی فرزند سالار تبدیل گشته است و چون نسل جدید همه چیز را به اراده ی خود می بیند لاجرا در خصوص مسئله ی استقلال خود بدون توجه به الزامات آن که تشکیل خانواده ی مرسوم در طی قرون متمادی زندگی بشر است به دنبال آمال و آرزوهایش رفته و در این بین خانواده نمی تواند عکس العمل نشان دهند. به عبارت دیگر ، خواسته استقلال در یک خانه ی مجردی همچون اسباب بازی و ماشین و گوشی و ...گردیده است که خانواده را یارای مخالفت با آن نیست.

3)   مشکلات مجردین ، سن ازدواج گذشته به خصوص استقلال طلبی

به دلیل مسائل و مصائب تاخیر ازدواج ، مجردین سن گذشته دارای سلایقی خواهند بود که تحملش برای مدت مدید سخت به نظر می رسد. منجمله استقلال خواهی ایشان که جزء اصول جوانی است مانع از زندگی جمعی او در کنار خانواده شده و او را از محیط دور می سازد

4)   مشکلات معیشتی برای خانواده ها در صورت ادامه حضور مجرد سن ازدواج گذشته

عدم تبیین و تمیز دادن مسائل مالی در جمع خانواده های ایرانی و همچنین بالا رفتن سرسام آور هزینه های زندگی در برخی از خانواده ها عامل پدیده ی خانه های مجردی گردیده است.

5)   فقر آمایش سرزمینی در خصوص تحصیل و اشتغال

نیاز به امکانات از قبیل تحصیل علم و مال مستوجب مهاجرت افراد به دیگر شهرها و استانهاست و خود این مساله از اهم پدید آمدن خانه های مجردی است

6)   کم رنگ شدن نقش دین در اجتماع که بنیان خانواده را سست نموده است و ارتباط مستقیم آن با حکومت اجباری دینی

اصولا به نظر می رسد اصرار شارع مقدس به اکراهی نبودن دین مفهومی عمیق را در خود می گنجاند و امروز گرفتاری هایی که در اثر این اجبار و اکراه در دین داری بر ملت ما وارد آمده است بر اثر این فشار تاریخی در گذر زمان های مدید و به خصوص در 35 ساله ی اخیر بوده است. به نظر می رسد هر هنگام که حکومت در مقابل دین مردم ایستاده است ، دین بارور تر گردیده و هر هنگام که بر ایشان سخت گرفته اند ؛ دین مردم را به تفاسیر خویش تحدید و محدوده ی دین داران را کوتاه گردیده اند.

پایان سخن آنکه موضوع مزبور همچون دیگر مباحث جامعه دارای ابعاد گوناگونی در ریشه های مساله می باشد که به نظر می رسد ، مطرح کردن آن در مجامع عمومی یا سخنرانی های محفلی نه تنها دردی را نمی گشاید بلکه بر درجه ی سختی حل آن می افزاید ؛ این نوع مفاهیم باید در حلقه های عملی دانشگاهی و علمی که دارای ارتباطات تنگ و گسترده با تصمیم سازان کشور هستند به بحث گذاشته شده و ریشه هایش خشکانیده شود .