مادیبا (نِلسون رولیهلاهلا ماندِلا )چشم از جهان فروبست ، اما نگذاشت مردانگی بمیرد. مخولو ( پدربزرگ)دوست داشتنی آفریقا که نه ، پیرمرد دوست داشتنی همه ی آزادی خواهان عالم ، در حالی ما را ترک گفت که هنوز جهان پر از جنگ و کینه و افتراق است و حتی آفریقایی که او روزی آنرا از آپارتاید نجات داد نیز صحنه هایی از خصومت را بر خود می بیند.

پیرمرد نود و پنج ساله ی سیاهپوست ، مبارزات خود را از دهه ی 50 میلادی در حالیکه به دلیل اعتراضاتش از دانشگاه اخراج شده بود با کنگره ملی آفریقا آغاز کرد. ماندلا چندین بار به همراه دوستانش به زندان محکوم شد ، اما پس از کشتار 69 نفر از مردم بی گناه سیاه که در یک تجمع مسالمت آمیز به پلیس سفیدپوست نژاد پرست اعتراض داشتند ، ماندلا بر اساس مصوبه ی کنگره ملی تصمیم به اقدامات خرابکارانه بدون ریختن خون دیگران گرفتند و نهایتا پس از یکسال اختفا با یک درجه تخفیف از اعدام به حبس ابد محکوم شد.

روش مبارزاتی ماندلا ، نفی خشونت و برچیدن تبعیض بود و نه چیره شدن حکومت سیاه بر سفید. سرانجام مبارزات آزادیخواهانه ی سیاهپوستان به خصوص در آمریکا موجب شد تا نگاه های همه ی مردمان دنیا به رژیم نژاد پرست آفریقا معطوف شود و نسلون ماندلا رهبر مبارزه با آپارتاید آفریقا جنوبی از زندان بعد از تحمل بیست و هفت سال مشقت آزاد شود.

کشورهای غربی ، به خصوص آمریکا که با سوال و فشار افکار عمومی مجبور به دست کشیدن از سیاست های مستکبرانه و به خصوص متهم به حمایت از رژیم آپارتایدی آفریقای جنوبی شده بود ، تحت فشار این مبارزات بین المللی و فشارهای داخلی ، انتخاباتی آزاد و دموکراتیک را در آفریقا برگزار و ماندلا به عنوان رئیس جمهور آفریقا برگزیده شد. او تنها 5 سال یعنی از 1994 تا 1999 رئیس جمهور ماند و سپس برای همیشه از سیاست خداحافظی کرد تا به عنوان یک شخصیت بین المللی به فعالیت های بشر دوستانه بپردازد. ماندلا به عنوان یک چهره ی بین المللی علیه ایدز در آفریقا به مبارزه پرداخت. سالهای آخر عمر ماندلا ، منزل شخصی او را به قطبی برای حضور ابرمردان سیاست دنیا برای زانو زدن در مقابل حلم و بردباری و انسان دوستی تبدیل کرده بود و او را محبوب همه ی آزادی خواهان عالم کرده بود.

ماندلا نه تنها از همه ی محنت ها گذشته بود ، بلکه شاید حتی و علی رغم نوشته هایش ، آنها را فراموش کرده بود . او رئیس جمهور سفیدپوست نژاد پرستی را که بیشترین ظلم ها را به او کرده بود ، معاون خود کرد و در یک کلام معجزه ی بخشش را  برای همگان معنا نمود.

ماندلا رفت ، اما دنیا هنوز به ماندلاهایی چون او نیازمندست تا برای آرمان خود بجنگند و هدف را توجیه وسایلی که به کار می برند ، نسازند.

یادش گرامی و راهش پر رهرو باد