دین از حکم تا اجرا

چندی پیش در خلال ماه مبارک رمضان ، پلیس به عنوان قوه ی قهریه ی نظام اسلامی اعلام کرد که ورود گردشگران به دریا در مناطق شمالی کشور به دلیل تظاهر به روزه خواری جرم و با خاطیان برخورد می گردد. مبنای این سخن را به عنوان یک توصیه و کنترل حکومتی می توان از سوی مراجع نظامی که تحت امر فرامین مراجع دینی می باشند را در کجای قانون گذاری شریعت دینی می توان جست.
قرآن در آیه 185 سوره مبارکه بقره می فرماید:
شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِيَ أُنزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِّلنَّاسِ وَبَيِّنَاتٍ مِّنَ الْهُدَى وَالْفُرْقَانِ فَمَن شَهِدَ مِنكُمُ الشَّهْرَ فَلْيَصُمْهُ وَمَن كَانَ مَرِيضًا أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِّنْ أَيَّامٍ أُخَرَ يُرِيدُ اللّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلاَ يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ وَلِتُكْمِلُواْ الْعِدَّةَ وَلِتُكَبِّرُواْ اللّهَ عَلَى مَا هَدَاكُمْ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ
ماه رمضان [همان ماه] است كه در آن قرآن فرو فرستاده شده است [كتابى ] كه مردم را راهبر و [متضمن] دلايل آشكار هدايت و [ميزان] تشخيص حق از باطل است پس هر كس از شما اين ماه را درك كند بايد آن را روزه بدارد و كسى كه بيمار يا در سفر است [بايد به شماره آن] تعدادى از روزهاى ديگر [را روزه بدارد] خدا براى شما آسانى مى‏خواهد و براى شما دشوارى نمى‏خواهد تا شماره [مقرر] را تكميل كنيد و خدا را به پاس آنكه رهنمونيتان كرده است به بزرگى بستاييد و باشد كه شكرگزارى كنيد

این آیه گواه و بیانگر عدم وجود عسر در دین است که دین برای راحتی پدید آمده است و نه سختی .

امیر سخن به مالک اشتر چنین می فرماید:

ای مالک!
اگر شب هنگام کسی را در حال گناه دیدی، فردا به آن چشم نگاهش مکن
شاید سحر توبه کرده باشد و تو ندانی

به نظر می رسد که دین ما از حکم تا اجرا دچار دگرگونی های فراوانی گردیده است و همانگونه که در احادیث به چشم می خورد ، وقتی که منجی می آید تنگار دین جدیدی را آورده و در آن هنگام طلایه داران دین (دردوغین)با او مقابله می کنند

طلوع می کند آن آفتاب پنهانی
زسمت مشرق جغرافیای عرفانی
دوباره پلک دلم می پرد نشانه چیست
شنیده ام که می آید کسی به مهمانی
کسی که سبزتر از هزار بار بهار
کسی شگفت کسی آن چنان که می دانی (قیصر امین پور)



 

هبوط در کویر

حدود یک ماهی بر روی کتاب دویست صفحه ای هبوط در کویر دکتر شریعتی وقت گذاشتم تا ذره ذره آن را بر خرد جان و روح خود بنگارم.ادبیات مرحوم شریعتی آمیخته از ادبیات عامیانه ، داستانی ، تخیلی و تحلیلی است ، مانند هر انسان دیگری اوج دارد و فرود. هرجا که از فشارهای روزگار خود که دسته آخر نیز او را به مهاجرت از کشور و شهادت نیز کشاند بسیار رنجور است ، آن قدر عصبی جملات را زمزمه می کند که حداقل من با یک بار خواندم و حتی دقت نیز مطلبی را از آن دستگیر نمی کنم ، چرا که گاهی کلماتش به قول امروزی ها شخصی سازی شده ی زمان خویش است. برخی وقت ها در کتاب چنان بر عادتها می تازد که اگر در زمان او نباشی نمی توانی درک کنی که چرا یک تنه سعدی را تنها صله گیر شاه می داند که به قول مولوی ادرار(حقوق) می گرفته و بهاریه می سروده است




و از حافظ تجلیل می کند که از می و ساغر و رند سخن رانده است.چنان بر معبدهای مرسوم می تازد که گویی کافر شده و چنان از او می خواهد که گویی دین تازه می خواهد

ادامه نوشته

پدر خوانده

کمتر از زمان این روز ها و شاید تمام عمر این سه دهه را به تماشای فیلم چه از رسانه ی ملی و چه در سینما اختصاص داده ام . اما فیلم پدر خوانده از جمله فیلم هایی است که دیگر یک فیلم نیست بلکه جزء امثال و فرهنگ مردم شده است. سینما گران این قبیل فیلم ها را فیلم فرهنگ شده می نامند ، چرا که تاثیرش بر شئون جامعه مشهود است.

ادامه نوشته

صفر تکوین و غرابت معنایی آن با کتاب و احادیث اسلامی

ترجمه ی نسبتا آزاد دکتر شریعتی از مقدمه ی «صفر تکوین» یکی از دفتر های سبز، «شاندل» شرق شناس فرانسوی

در آغاز هیچ نبود ، کلمه بود ، و آن کلمه خدا بود

و «کلمه» بی زبانی که بخواندش و بی اندیشه ای که بدانش چگونه می تواند بود؟

و خدا یکی بود و جز خدا هیچ نبود

و با «نبودن» چگونه می توان بودن؟

و خدا بود و با او عدم ،

و عدم گوش نداشت.

حرفهائی هست برای «گفتن»،

که اگر گوشی نبود نمی گوییم و حرف هایی هست برای «نگفتن»،

حرفهایی که هرگز سر به «ابتذال گفتن» فرود نمیآرند.

حرف های شگفت ، زیبا و اهورایی همین هایند

و سرمایه ماورایی هر کسی به اندازه ی حرف هایی است که برای نگفتن دارد،

ادامه نوشته

دین از دو منظر

دین از مجموعه علوم و اعتقاداتی است که به واسطه ی نظری بودن و عدم بصری و سمعی بودن صرف آن همواره موجب جمع آراء و نظرات مختلف گردیده و کثیری بر رد و قبول آن و طرق مختلف ادب و آداب آن نظر داده و برخی بر نظر خویش جامه ی عمل پوشانیده و برخی تنها در حد نظر و کلام اکتفا داشته اند.آنچه در این مقال می آید ، برداشت یک شخص با پیش زمینه های دینی از یک دین خاص با نام اسلام که علی الاصول به جهت نزدیک ترین دین به دنیای امروز از منظر زمانی و دارای بیشترین رسولان و راهنمایان آن و اگر از اغراق و انصاف خارج نشویم دارای بیشترین منابع دینی و اسناد و کتب در اطوار گذشته زمانی در دو دیدگاه از منظر آراء و اسناد معتبر به دست رسیده و مورد وثوق از سوی رب این دین و راهنمایان آن و در دیگر سو آراء و نظریات علما ، فقها و راویان دین در طول 14 قرن اخیر است.به جهت آشنایی بیشتر با تاریخ و تدبر تشیع این مذهب از دین را فراخ تر به نقد می کشانم

مقیاس این بررسی را مقایسه ی بین متون ادعیه و احادیث معتبر و متن قرآن به عنوان کتاب آسمانی این دین که همگی مورد وثوق عالمان و عامدان دین می باشد با فتاوی ، آرا و اعمال مفتیان و مراجع این روزگار که دین را چنین بر ما معرفی می نمایند ، قرار خواهم داد

ادامه نوشته